جهانیشدن و سرزمینسازی در جغرافیای سیاسی
نویسندگان
چکیده
جغرافیای سیاسی دانشی مفید و اساسی برای فهم معادلهها و جریانهای بینالمللی در عصر کنونی و آینده است. مفاهیمی ماندگار و حیاتی مرتبط به زندگی انسانها، ازجمله سرزمین در این بخش از علوم انسانی مطالعه میشود، اما هماکنون بحثهای زیادی در رابطه با بیاهمّیّتشدن و از موضوعیّت افتادن مفهوم سرزمین در عصر جهانیشدن وجود دارد. بحث سرزمینزدایی آنچنان انجمنهای علمی و دانشگاهی را به خود جذب کرده که گویی جهانیشدن بهمعنای سرزمینزدایی است. این نوشتار با نگاهی آیندهپژوهانه و رویکردی نوواقعگرایانه تلاش دارد، فرایند جهانیشدن را با نگاهی سرزمینی تحلیل کند؛ بدین معنی که وجود فراملّیگرایی یا فراسرزمینی شدن جریانها انکار نمیشود، ولی به نوعی سعی در اثبات سرزمینیسازی مجدّد جریانها و پدیدههای گوناگون در عصر جهانیشدن دارد. بهعلاوه، استدلال اصلی این نوشتار این است که قلمرو سرزمینی (سرزمین و مرز) در دورهی جهانیشدن از بین نرفته، بلکه کارکرد آن متحوّل شده است. این باور نیز وجود دارد که قلمرو سرزمینی، بهدلیل نیاز انسان به تفاوت ـ و هرآنچه که جغرافیاست ـ ماندگار بوده و جهانیشدن، فراملّی شدن و... جایگاه و نقش آن را در زندگی اشتراکی انسان از بین نمیبرد.
منابع مشابه
منطق و روش علمی در جغرافیای سیاسی
در این مقاله اصول و مفاهیم مندرج در حوزهی دانش جغرافیای سیاسی از حیث معرفت شناختی و فلسفهی علم مورد بحث و بررسی قرار گرفته و با دسته‌بندی گزاره‌ها و قضایای موجود در این رشته به دو نوع 1- گزاره اِخباری (وصفی) 2- گزارهی انشایی (تجویزی)، نسبت و نحوهی ارتباط و همچنین چگونگی تحویل آنها به یکدیگر بیان گردیده است تا از این طریق ضمن برشمردن ویژگیهای عمومیِ معرفت علمی و انطباق آنها بر مفاد جغرافی...
متن کاملرویکردی نو در بازتعریف جغرافیای سیاسی
فهم جغرافیای سیاسی، مستلزم درک کنش متقابل جغرافیا و سیاست است. از زمان طرح دانش‌واژة جغرافیای سیاسی، از این علم تعاریف و تفاسیر مختلفی ارائه شده است که اغلب آنها تابع پارادایم حاکم و تخصص مفسران بوده‌اند. تفاسیر جدید نیز متأثر از مکتب فضا، به گزارة «جغرافیای سیاسی به مطالعة کنش متقابل فضا و سیاست می‌پردازد» بسنده کرده‌اند. پرسشوپاسخ‌ها در جامعة دانشگاهی ایران نیز گویای آن است که این گزاره، به...
متن کاملجغرافیای سیاسی و حقوق بینالملل دریاها
از زمان آغاز تدوین حقوق بینالملل دریاها، عامل جغرافیا نقش مهمی را ایفا کرده است. امروزه نیز مسائلی مانند وقایع قطب شمال و منازعات میان کشورها در بسیاری از نقاط دنیا بر سر قلمروهای دریایی، بیانگر این واقعیت است که عامل مکان، نقش اساسی در بحثهای میان کشورها دربارۀ ادعاهای حقوقی آنها بازی میکند. این پژوهش بر اساس دیدگاه نئورئالیستی و با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی این مسئله می‌پردازد که عوامل...
متن کاملابعاد جغرافیای سیاسی مکانیابی و انتقال پایتخت در ایران
پایتخت رکن اساسی در امور اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیکی، فرهنگی و اجتماعی هر کشوری است و عوامل گوناگون، ساختار و نظام اداری پایتخت را شکل میدهد. علاوه بر ویژگیهای مذکور، شهرها نیز بنا به دلایل گوناگونی برای دوره مختلف، مقام پایتختی خود را به تجربه میگذاشتند، اما حکومتها تحت تأثیر عواملی چند در انتخاب، توسعه و ساخت و ساز پایتخت‌ها و البته در مقیاسها و ویژگیهای گوناگون نقش مهمی داشتند. ایر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشهای جغرافیای انسانیناشر: مؤسسه جغرافیا
ISSN 2008-6296
دوره 44(80، تابستان 1391)
شماره 80 تابستان 1391 2012
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023